Bayramlarda nöbet ücreti ve icap nasıl hesaplanır ?

İlgili maddede “’Ek Madde 33 – (Ek: 23/2/1995 - KHK - 547/10 md.; Değişik: 21/1/2010-5947/10 md.) Yataklı tedavi kurumları, seyyar hastaneler, ağız ve diş sağlığı merkezleri, aile sağlığı merkezleri, toplum sağlığı merkezleri ve 112 acil sağlık hizmetlerinde haftalık çalışma süresi dışında normal, acil veya branş nöbeti tutarak, bu nöbet karşılığında kurumunca izin kullanmasına müsaade edilmeyen memurlar ile sözleşmeli personele, izin suretiyle karşılanamayan her bir nöbet saati için (nöbet süresi kesintisiz 6 saatten az olmamak üzere), aşağıda gösterilen gösterge rakamlarının aylık katsayısı ile çarpılması sonucu hesaplanacak tutarda nöbet ücreti ödenir.

(Ek cümle:2/1/2014 - 6514/10 md.) Bu ücret yoğun bakım, acil servis ve 112 acil sağlık hizmetlerinde tutulan söz konusu nöbetler için yüzde elli oranında artırımlı ödenir. Ancak ayda aile sağlığı ve toplum sağlığı merkezlerinde 60 saatten, diğer yerlerde ve hiçbir şekilde 130 saatten fazlası için ödeme yapılmaz. Bu ücret damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz.
15 Nisan 2015 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 6639 Nolu Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 10. maddesi ile gösterge rakamları artırılarak aşağıdaki gibi olmuştur. 

Gösterge
a) Eğitim görevlisi(1), başasistan, uzman tabip 150
b) Tabip, tıpta uzmanlık mevzuatında belirtilen dallarda, 
bu mevzuat hükümlerine göre uzmanlık belgesi alan 
tabip dışı personel, aynı dallarda doktora belgesi alanlar 135
c) Diş tabibi ve eczacılar 120
ç) Mesleki yüksek öğrenim görmüş sağlık personeli 90
d) Lise dengi mesleki öğrenim görmüş sağlık personeli 75
e) Diğer personel 55

Bu madde hükmü, üniversitelerin yataklı tedavi kurumlarında çalışan ve 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 50 nci maddesinin (e) bendi kapsamında bulunanlar ile yataklı tedavi kurumlarında çalışan ve 11/4/1928 tarihli ve 1219 sayılı Kanunun ek 14 üncü maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında bulunanlar hakkında da uygulanır. İcap nöbeti tutan ve bu nöbet karşılığında kurumunca izin kullanmasına müsaade edilmeyen memurlar ile sözleşmeli personele, izin suretiyle karşılanamayan her bir icap nöbeti saati için, icap nöbeti süresi kesintisiz 12 saatten az olmamak üzere, yukarıda nöbet ücreti için belirlenen ücretin yüzde 40'ı tutarında icap nöbet ücreti ödenir. Bu şekilde ücretlendirilebilecek toplam icap nöbeti süresi aylık 120 saati geçemez. Bu madde uyarınca yapılacak ödemeler, döner sermayesi bulunan kurumlarda döner sermaye bütçesinden karşılanır.’’ denmektedir.

Ayrıca, 23.08.2015 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak 01.01.2016 tarihinde yürürlüğe giren 2016 ve 2017 yıllarını kapsayan 3. Dönem Toplu Sözleşme Metninin “Nöbet Ücreti” başlıklı 7. Maddesinde “657 sayılı Kanunun ek 33 üncü maddesi uyarınca ödenen nöbet ücretleri dini bayram günleri için %20 artırımlı ödenir. Ayrıca diyaliz ve ameliyathane hizmetlerinde tutulan nöbetler için ödenen nöbet ücretleri de %50 artırımlı ödenir.” denilmiştir. 

Bu halde nöbet ücretleri 3 ayrı şekilde hesaplanacaktır.

- Nöbet (Normal)
- Riskli Birim Nöbeti
- Dini Bayramlarda Tutulan Nöbet

Ödemelerin nasıl yapılacağına dair açıklamada yer alan 02.04.1995 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği (Seri No:137) ile yapılmıştır.

Ancak, http://www.tkhk.gov.tr/1750_nobet-ucretleri linkte yer alan TKHK’nun Nöbet Ücretleri konulu yazısında “röntgen ve laboratuvar teknisyenlerinin mesai saatleri dışında yoğun bakım, acil servis, diyaliz ve ameliyathane birimlerine hizmet vermeleri halinde bu birimler için öngörülen %50 artırımlı katsayılardan yararlandırılması mümkün bulunmamaktadır. Ancak röntgen ve laboratuvar ünitesi acil servis bünyesinde ve sadece bu birime münhasır hizmet veriyorsa %50 artırımlı katsayıdan yararlandırılması gerekmektedir.” İfadesi ile röntgen ve laboratuvar ünitesi acil servis bünyesinde ve sadece bu birime münhasır hizmet vermeyen yerlerde nöbet ücretleri için %50 artırımlı ödemeye son verilmiştir. Ancak konu hakkında dava açan personeller genel olarak davalarını kazanarak geçmişe dönük farkları almaktadır

.
Yine aynı yazı ile icap nöbetleri için “mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere, yoğun bakım, diyaliz, ameliyathane, acil servis ve 112 acil saglık hizmetlerine özgü olarak tutulan icap nöbetleri için de nöbet ücretinin%50 artırımlı ödenmesi gerekmektedir'' denmiş olsa da http://www.tkhk.gov.tr/6504_nobet-hizmetleri linkteki 24.06.2016 tarihli genel yazı ile bu ödemeler hakkında yeniden düzenleme yapılarak 23.06.2014 tarihli yazı yürürlükten kaldırılmış, icap nöbeti ücretlerinin %50 artırımlı ödenmesi sona erdirilmiştir.

Buna göre nöbet ücretinin tahakkuku aşağıda açıklandığı şekilde yapılacaktır.

a) Nöbet ücreti her bir personel için mevcut "gösterge rakamı" ile aylık katsayının çarpılması suretiyle bulunacaktır.
b) Nöbet ücretinin ödenmesinde, "nöbet saat sayısı" esas alınacak ve hesaplama her bir saat için yapılacaktır.
c) Bu ücret damga vergisi hariç hiçbir vergi ve kesintiye (örneğin gelir vergisi, tasarrufa teşvik kesintisi gibi) tabi tutulmayacaktır.

Hesaplamaları TKHK Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı Mali Hizmetler Uzmanı FAHRİ HOCAOĞLU’nun 14-18 Aralık 2015 tarihleri arasında Antalya İlinde, mali mevzuat açısından uygulama birliğini sağlamaya yönelik “Mali Mevzuat Eğitimi" sunumunda da belirtildiği üzere aşağıdaki gibi örnekleyebiliriz.



NORMAL NÖBET HESAPLAMASI
Yükseköğrenim görmüş bir sağlık çalışanı için; 20 iş günü olan bir ayda 9 adet 24 saatlik nöbet tuttuğunu varsayalım. 
20 gün * 8 saat = 160 saat aylık çalışılması gereken saat.
9 nöbet * 24 saat = 216 saat tutulan nöbet saati. 216 – 160 = 56 saat fazla.
Önce 1 saatlik nöbet ücretini bulalım. 
(Gösterge rakamı) 90 * (aylık katsayı) 0,096058 = 8,65
56 saat nöbet * 8,65 = 484,40 (brüt) - 3,68 (damga vergisi) = 480,72 (net ele geçen)

RİSKLİ BİRİM NÖBETİ
Aynı personelin bu nöbeti riskli birimlerden herhangi birinde tuttuğunu varsayalım.
Riskli birimde 56 saat fazla için; 90 olan gösterge rakamı %50 artırılır 90*1,5= 135
(Gösterge rakamı) 135 * (aylık katsayı) 0,096058 = 12,97
56 saat nöbet * 12,97 = 726,32 (brüt) – 5,51 (damga vergisi) = 720,81 (net ele geçen)

DİNİ BAYRAMLARDA TUTULAN NÖBET
Aynı personelin bu nöbetlerden 24 saatlik bir nöbeti bayramın son günü yani 27 Haziran 2017 tarihinde riskli birimlerden herhangi birinde tuttuğunu varsayalım. Bu durumda bize ULUSAL BAYRAM VE GENEL TATİLLER HAKKINDA KANUN gerekli olacak. Burada “Ramazan Bayramı; Arefe günü saat 13.00'ten itibaren 3,5 gündür.” Şeklinde tarif edilir. Bu durumda bayramın son günü gece 24 de sona ermiş olduğundan bayramın son günü tutulan 24 saat nöbetin 16 saati dini bayram farkı ile kalan 8 saati ise riskli birim farkı ile hesaplanmalıdır.

56 saat nöbetin 16 saati bayram. Bayram için katsayı %50 + %20 = %70 artar. 
90*1,70=153 (dini bayram için gösterge rakamı)
153*0,096058=14,70 bir saatlik bayram nöbeti ücreti
40 saat nöbet * 12,97 = 518,80
16 saat bayram * 14,70 = 235,20
518,80 + 235,20 = 754,00 Brüt – 5,72 (DV) = 748,28 (Net) alacaktır.

Burada arefe günü cumartesi günü olduğundan sabah 8 de nöbete gelen bir personelin ilk 5 saati normal nöbet katsayısı, saat 13:00 ten sonraki bölümü ise bayram katsayısı ile hesaplanmalıdır.

Yaşar YARIMOĞLU
Tıbbi Sekreter/Mutemet

Alıntı : Personel Sağlık